Çiftlerde Sağlıklı Karar Alma ve Yapıcı Çatışma Yönetimi
Aşk, iki bireyin birlikte bir hayat kurma yolculuğudur. Bu yolculukta farklı bakış açıları, yetiştirilme tarzları ve hedefler bir araya gelir. Kaçınılmaz olarak, bu kesişim noktalarında sürtüşmeler ve anlaşmazlıklar yaşanır. Önemli olan, çatışmanın varlığı değil; bu çatışmaları ve ortak karar alma süreçlerini nasıl yönettiğinizdir.
Bu yazıda, çiftlerin ilişkilerini güçlendirecek sağlıklı karar alma stratejilerini ve çatışmaları yapıcı bir şekilde çözmelerini sağlayacak yöntemleri inceleyeceğiz.
I. Ortak Karar Alma: Birlikte Büyümek
İlişkilerde günlük yaşam, küçükten büyüğe sürekli karar alma mekanizmalarını gerektirir: Akşam yemeği tercihlerinden, tatil planlarına veya büyük yatırımlara kadar. Sağlıklı karar alma, ilişkinin dengeli ve adil yürütülmesini sağlar.
1. Kararları Önceliklendirin
Her kararın aynı ağırlıkta olmadığını kabul edin. Kararı vermeden önce, bunun hayatınızı ne ölçüde etkileyeceğini değerlendirin:
-
Basit Kararlar (Düşük Risk): Haftalık menü veya izlenecek film gibi küçük tercihler. Hızlı ve sırayla bir tarafın seçimi uygulanabilir.
-
Orta Kararlar (Orta Risk): Tatil planı veya küçük bütçe harcamaları. Bu kararlar için müzakere ve uzlaşma gerekir.
-
Büyük Kararlar (Yüksek Risk): Ev satın almak, çocuk sahibi olmak veya kariyer değişiklikleri. Derinlemesine konuşma ve ortak değerlerin paylaşılması gerekir.
2. “%70 Memnuniyet” Kuralı
İlişkilerde mükemmeliyetçilikten uzak durun. Her iki tarafın da yaklaşık %70 oranında memnun olduğu kararlar hedefleyin. Bu yaklaşım, tartışmaları azaltır ve karar alma sürecini hızlandırır.
3. Dinamik Rol Paylaşımı
Her çiftin, belirli alanlarda daha bilgili veya ilgili olan bir tarafı vardır (örneğin finans, ev düzeni, sosyal planlama). Karar alırken, o konuda daha güçlü olanın liderliğini kabul edin; ancak diğer tarafın görüşünü ve gerektiğinde veto hakkını saklı tutun. Lider, kararın nedenlerini açık ve net şekilde paylaşmalıdır.
II. Yapıcı Çatışma Çözme: Tartışmaları İlişkiyi Güçlendiren Fırsata Dönüştürmek
Çatışmalar, doğru yönetildiğinde ilişkinizdeki gizli kalmış ihtiyaçları ve sınırları ortaya çıkarır. Etkili çatışma çözme stratejileri şunlardır:
1. Tartışmayı Yumuşak Başlatın
Çatışmanın nasıl başladığı, tartışmanın yönünü belirler. Suçlama veya eleştiriyle başlamak, çoğunlukla çözümsüzlüğe yol açar.
-
Doğru Yaklaşım: “Ben dili” kullanın. Örneğin: “Bu davranış karşısında kendimi [duygu] hissediyorum. İhtiyacım olan şey [istek].”
-
Yanlış Yaklaşım: “Sen hep böylesin, beni hiç düşünmüyorsun!”
2. Yıkıcı Davranışlardan Kaçının
Tartışmalar sırasında ilişkide yıpratıcı davranışlardan uzak durun:
-
Eleştiri: Partnerin karakterine saldırmak.
-
Savunmacılık: Suçu kabul etmemek veya mazeret üretmek.
-
Aşağılama: Alay etmek, küçümsemek.
-
Duvar Örme: Konuşmayı reddetmek veya duygusal olarak kapanmak.
3. Mola Vermeyi Bilin
Çatışma sırasında sinirler gerildiğinde, mantıklı düşünmek zorlaşır.
-
Mola Talep Edin: “Şu an çok sinirliyim, 20 dakika ara verelim ve sakinleşince devam edelim.”
-
Molada Fiziksel Aktivite: Yürüyüş yapmak, nefes egzersizleri veya kısa bir fiziksel aktivite ile sakinleşin. Telefonla vakit geçirmek yerine bedeni ve zihni rahatlatın.
4. Onarım Girişimlerini Kabul Edin
Onarım girişimleri, gerilimi azaltmak için yapılan küçük jestlerdir: espriler, özürler veya sevgi gösterileri. Partnerinizin bu tür girişimlerini görmezden gelmeyin. Bu küçük adımlar, tartışmanın kontrolden çıkmasını önler ve ilişkinin güvenliğini korur.
Ahmet Vefa Çetin
Klinik Psikolog Yayın Tarihi: